ময়ূৰ চেতিয়া
আমাৰ মুলুকৰ প্রগতিশীল
সংগ্রামী দলবোৰৰ মাজত প্রায়েই পুঁজিবাদ-বিৰোধিতাৰ সলনি চৰকাৰ-বিৰোধিতাহে অধিক
দেখিবলৈ পোৱা যায়। উপস্থিত বুর্জোৱা চৰকাৰ একোখনৰ বিৰুদ্ধে জনগনক সংগঠিত কৰাটো তুলনামূলকভাবে
সহজঃ ভাত, মাটি, কাপোৰ আদিৰ দাবীত জনগনক একত্রিত কৰি চৰকাৰবিৰোধী ধর্ণা আয়োজন কৰিব
পৰাটো যিকোনো সংগ্রামী দলৰেই ঈপ্সিত লক্ষ্য। সিবিলাকৰ প্রয়োজনো নিশ্চয় নুই কৰিব পৰা
নাযায়। কিন্তু কথা হৈছে যে পুঁজিবাদবিৰোধী সংগ্রাম এখন আগুৱাই নিবলৈ হলে সংগ্রামী
দল একোটাই শেষপর্যন্ত চৰকাৰৰ সলনি পুঁজিবাদী ব্যৱস্থাটোকহে মূলতঃ লক্ষ্য কৰি লব
লাগিব তথা সেই অনুসৰি সংগ্রামী ৰণনীতি নির্মাণ কৰিব লাগিব।
মুলুকৰ সংগ্রামীসকলে
প্রেকটিকেল অভিজ্ঞতাৰ পৰাই জানে যে পুৰণি সময়ৰ লেখীয়াকৈ সশস্ত্র সংগ্রামৰ দ্বাৰা
ভাৰতীয় ব্যৱস্থাটোক মষিমূঢ় কৰাটো অতিশয় দুৰুহ কাম। পিছে তাৰ কোনো সন্তোষজনক
বিকল্পও তেওঁলোকে বিচাৰি পোৱা নাই। যিহেতু চৰকাৰবিৰোধী কার্যসূচী আয়োজন কৰাতেই
তেওঁলোক সিদ্ধহস্ত, সেয়েহে এসময়ত গৈ ৰাইজ তথা স্বয়ং সংগ্রামী দলটোৰ একাংশই
নেতৃত্বক দাবী কৰে যে এইবাৰ দলটোৱে উপস্থিত চৰকাৰখনৰ বিপৰীতে এখন কল্যাণমূলক চৰকাৰ
নির্মাণৰ উদ্দেশ্যেৰে নির্বাচনত অংশগ্রহণ কৰা উচিত। দলৰ পুৰণি অভিজ্ঞ নেতাসকলে
অনুভব কৰে যে বুর্জোৱা ব্যৱস্থাৰ অধীনত সংগ্রামী দল একোটাই সংসদীয় ৰাজনীতিতেই
মনোনিবেশ কৰিলে দলটো পথভ্রষ্ট হোৱাৰ আশংকা থাকে আৰু সেয়েহে এনে পদক্ষেপৰ সম্ভাৱনা
তেওঁলোকে নাকচ কৰে। কিন্তু বুর্জোৱা গণতান্ত্রিক নির্বাচনত সংগ্রামীসকলে
কিয় অংশগ্রহণ কৰিব নালাগে তথা তাৰ কি বিকল্প আছে – এনে প্রশ্নবোৰৰ কোনো
সন্তোষজনক উত্তৰ দিবলৈও তেওঁলোক ব্যর্থ হয়। শেহত গৈ “বুর্জোৱা গণতন্ত্র হৈছে গাহৰিৰ
গড়াল” এইজাতীয় বাগাড়ম্বৰৰ দ্বাৰাই তাত্ত্বিক প্রশ্নবোৰৰ পালমৰা উত্তৰ দিয়া হয়। বহুতো
সংগ্রামী নিৰুৎসাহিত হৈ পৰে; তেওঁলোকৰ মনত এনে ভাব হয়ঃ “আমি কি সদায়েই কেৱল
আন্দোলনেই কৰি থাকিম নেকি?”। সংগ্রামী দলটোৰ মাজত ভাঙোন সৃষ্টি হয়। ইফালে সংগ্রামী দলটোৱে দীর্ঘদিন ধৰি চলাই অহা চৰকাৰবিৰোধী
গণআন্দোলনবোৰৰ সুফল আন কোনোবা বুর্জোৱা দলে গ্রহণ কৰে। চৰকাৰখনৰ গণবিৰোধী নীতিবোৰৰ
বিৰুদ্ধে সংগ্রামী দলটোৱেই ইমানদিনে আন্দোলন চলাই আছিল, চৰকাৰখনৰ জনপ্রিয়তা
তেওঁলোকেই জনচক্ষুৰ সমুখত হ্রাস কৰিছিল, অথচ ইয়াৰ সমস্ত সুফল এতিয়া আন কোনোবা
বুর্জোৱা দলেহে লাভ কৰিলে!
এয়া হৈছে সাম্প্রতিক সময়ৰ বিপ্লৱী
আন্দোলনৰ এখন পৰিচিত চিত্র। বিভিন্ন দেশ তথা অঞ্চলত তাৰ পুণৰাবৃত্তি দেখিবলৈ পোৱা
যায়। এনে ট্রেজেদিৰ কোনো উত্তৰ বিচাৰিবলৈ হলে তত্ত্বগত প্রশ্নবোৰৰ পুণঃপৰীক্ষণ কৰাৰ
বাহিৰে আন কোনো উপায় নাই।
এই লেখনীটোত বুর্জোৱা
গণতন্ত্রৰ বৈশিষ্ট সম্পর্কে কিছু কথা আলোচনা কৰা হৈছে তথা বুর্জোৱা গণতন্ত্রৰ
অধীনত প্রগতিশীল সংগ্রামী দল একোটাই কেনেধৰণৰ ৰণকৌশল বিকশিত কৰিব পাৰে – এই বিষয়ক
কিছু সংকেত দিবলৈ চেষ্টা কৰা হৈছে। যিমান দূৰ পাৰি প্রচলিত বাওঁ-বাগাড়ম্বৰ আমি
ত্যাগ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছোঁ। আমাৰ মূল যুক্তি হৈছে যে সঁচাকৈয়ে আজিৰ দিনত সশস্ত্র
সংগ্রাম প্রায় দূৰুহ হৈ পৰিছে আৰু বুর্জোৱা গণতন্ত্রৰ অধীনত প্রগতিশীল চৰকাৰ গঠনৰ
জৰিয়তেই সংগ্রাম আগবঢ়োৱাটো প্রয়োজনীয় হৈ পৰিছে। পিছে একেসময়তে আমি বুর্জোৱা গণতন্ত্রৰ
কেতবোৰ সীমাৱদ্ধতাও চিনাক্ত কৰিছোঁ আৰু কেনেদৰে সিবিলাকৰ সীমা চেৰাই যাব পৰা যায়,
এইবিষয়েও কিছু কথা আলোচনা কৰিছোঁ। এনে কৰাটো জৰুৰী কিয়নো অন্যথাই বুর্জোৱা
গণতন্ত্র সম্পর্কে বহুতৰে মনত কেতবোৰ অবাঞ্চিত প্রত্যাশাৰো সৃষ্টি হয় আৰু ইয়েই
পাছলৈ সংশোধনবাদৰো জন্ম দিয়ে। এটা বাক্যত কবলৈ গলে, আমাৰ বক্তব্য হৈছে – শ্রমজীৱি
জনগণৰ স্ব-নিয়ন্ত্রণৰ ৰাজনৈতিক
সংগ্রামখন আর্থিক ভিত্তিক সংগঠিত কৰি
লব নোৱাৰিলে পুঁজিবাদবিৰোধী সংগ্রামখনো বিজয়ী হব নোৱাৰে।
